တစ္ပူေပၚတစ္ပူဆင့္သည့္ ဂ်ပန္-ေတာင္ကိုရီးယား စီးပြာေရးပဋိပကၡ

လက္တေလာကာလ အေမရိကႏွင့္ တ႐ုတ္တို႔အၾကား ကုန္သြယ္ေရးစစ္ပြဲေၾကာင့္ ကမာၻ႔စီးပြားေရးအတြက္ ရတက္မေအးျဖစ္ေနရခ်ိန္တြင္ ဂ်ပန္ႏွင့္ေတာင္ကိုရီးယားအၾကား စီးပြားေရးပဋိပကၡမ်ား တစ္ပူေပၚတစ္ပူဆင့္ ျဖစ္လာခဲ့ေလၿပီ။ ဂ်ပန္ကေတာင္ကိုရီးယားကို တင္ပို႔ေရာင္းခ်ေနသည့္ နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာကုန္စည္မ်ားကို ကန္႔သတ္လိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဂ်ပန္ကဆမ္ေဆာင္းကဲ့သို႔ေသာ ေတာင္ကိုရီးယားနည္းပညာကုမၸဏီႀကီးမ်ားကိုေရာင္းခ်ေနသည့္ ဆီမီးကြန္ဒက္တာမ်ားႏွင့္ ပုံရိပ္ေဖာ္နည္းပညာပစၥည္းမ်ားကို ဂ်ပန္အစိုးရက ကန္႔သတ္လိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္လာရသည့္ တင္းမာမႈျဖစ္သည္။ လူအမ်ားစုက အေမရိကန္သမၼတေဒၚနယ္ထရမ့္ႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ကင္ဂ်ဳံအန္းတို႔ေတြ႕ဆုံၾကသည့္ဒရာမာဇာတ္လမ္းကိုသာ အာ႐ုံစိုက္ေနၾကသည့္အခ်ိန္တြင္ အေရွ႕ေျမာက္အာရွေဒသပထဝီႏိုင္ငံေရးမွာ စိုးရိမ္စရာျဖစ္လာခဲ့ၿပီ။

သမ္ိုင္းက တရားခံေလလား

ယခုျပႆနာ၏အစမွာ  ဂ်ပန္ကကိုရီးယားကၽြန္းဆြယ္ကို ကိုလိုနီျပဳသိမ္းပိုက္ထားစဥ္က ကိုရီးယားလူမ်ိဳးမ်ားကို စက္႐ုံမ်ားတြင္အဓမၼေစခိုင္းခဲ့မႈ၊ ကိုရီးယားအမ်ိဳးသမီးမ်ားကို အေပ်ာ္မယ္အျဖစ္အသုံးခ်ခဲ့မႈကစျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းလုပ္ရပ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ားေလ်ာ္ေၾကးေပးရန္ ေတာင္ကိုရီးယားအေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခုံ႐ုံးက ယမန္ႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ အမိန္႔ခ်လိုက္သည္။ ယင္းဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ျပန္လည္တုံ႔ျပန္သည့္အေနႏွင့္ ဂ်ပန္အစိုးရက ေတာင္ကိုရီးယားကိုတင္ပို႔ေရာင္းခ်ေနသည့္ စက္မႈလုပ္ငန္းႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ကုန္စည္မ်ားကို ကန္႔သတ္ရန္ဆုံးျဖတ္လိုက္ေတာ့သည္။ ယခုလိုျပႆနာမ်ားမွာ ေတာင္ကိုရီးယားတရား႐ုံးမ်ား၏ ႀကီးထြားလာေသာအခန္းက႑က အခရာဟုဆိုရပါမည္။ ဂ်ပန္ႏွင့္ေတာင္ကိုရီးယားတို႔အၾကား လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည့္ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ သေဘာတူညီခ်က္ကို ေတာင္ကိုရီးယားတရား႐ုံးမ်ားက ျပန္လည္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ရာတြင္ ကိုလိုနီကာလက ဂ်ပန္တို႔၏အဓမၼလုပ္ရပ္မ်ားကို ျပန္လည္ေဆြးေႏြးရန္အခ်က္မ်ား အဓိကျဖစ္သည္။၂၀၁၁ ခုႏွစ္က ေတာင္ကိုရီးယားသမၼတျဖစ္သူလီေျမာက္ဘတ္ကို ဂ်ပန္ကိုလိုနီကာလက အေပ်ာ္မယ္အျဖစ္ အတင္းအၾကပ္သြတ္သြင္းခံခဲ့ရသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေရး ဂ်ပန္အစိုးရႏွင့္ ျပန္လည္ေဆြးေႏြးရန္ဆုံးျဖတ္ခဲ့သည္။ ယခုေနာက္တစ္ႀကိမ္ဆုံးျဖတ္ခ်က္အျဖစ္ ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ား ကိုလိုနီကာလက ကိုရီးယားလူမ်ိဳးမ်ားကို အဓမၼေစခိုင္းခံမႈကိုေလ်ာ္ေၾကးေပးရန္ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ျဖစ္သည္။

ဂ်ပန္အစိုးရအတြက္မူ ယခင္ရရွိၿပီးသားသေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို ျပန္လည္ေဆြးေႏြးေနရသည့္ကိစၥမွာ စိတ္ပ်က္စရာျဖစ္လာေတာ့သည္။ ဇိမ္မယ္ကိစၥမွာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္က ေတာင္ကိုရီးယားသမၼတ ပတ္ဂြမ္ဟီးႏွင့္ သေဘာတူညီခဲ့ေသာ္လည္း ယခုယင္းသေဘာတူညီခ်က္ကို ေတာင္ကိုရီးယားက စြန္႔လႊတ္လိုက္သည့္အေပၚတြင္ စိတ္မရွည္ျဖစ္လာေတာ့သည္။ ထို႔ျပင္ ယခုေနာက္ဆုံးခ်မွတ္လိုက္သည့္ ဂ်ပန္ကုမၸဏီမ်ား ေလ်ာ္ေၾကးေပးရန္ ေတာင္ကိုရီးယားတရား႐ုံးခ်ဳပ္၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မွာ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ သေဘာ တူညီခ်က္ကိုခ်ိဳးေဖာက္သည္ဟု ဂ်ပန္က႐ႈျမင္ေတာ့သည္။

ေပ်ာက္ဆုံးသြားေသာ သုံးပြင့္ဆိုင္ မဟာမိတ္ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား

ယခင္သမိုင္းအႀကိတ္အခဲမ်ားရွိၾကသည့္ ဂ်ပန္ႏွင့္ေတာင္ကိုရီးယားတို႔ၾကားတြင္ အေမရိကၾကားဝင္ေစ့စပ္ ေပးသည့္ သာဓကမ်ားရွိခဲ့သည္။ အေမရိကန္သမၼတအိုဘားမားလက္ထက္တြင္ ၎၏ မဟာမိတ္ႏွစ္ႏ္ိုင္ငံျဖစ္ၾကေသာ ဂ်ပန္ႏွင့္ေတာင္ကိုရီးယားတို႔၏ သံတမန္ဆက္ဆံေရးတြင္ အေမရိကက အေရးပါေသာေနရာမွပါဝင္ေလ့ရွိသည္။ အိုဘားမားက ဂ်ပန္ႏွင့္ေတာင္ကိုရီးယား မေက်လည္မႈမ်ားကို နယ္သာလန္ႏ္ိုင္ငံ ‘သည္ဟိတ္’  (The Hague) ၿမိဳ႕တြင္  အေမရိက-ဂ်ပန္-ေတာင္ကိုရီးယား သုံးပြင့္ဆိုင္ ေဆြးေႏြးမႈျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ကမၻာ့ေရးရာကိစၥမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အေမရိက၊ ဂ်ပန္ႏွင့္ ေတာင္ကိုရီးယား တို႔အၾကား သုံးပြင့္ဆိုင္ေဆြးေႏြးၫွိႏႈိင္းမႈမ်ား အေမရိကန္လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အန္တိုနီဘလင္ကန္က စတင္ခဲ့သည္။

ယေနကာလတြင္မူ ထို႔ကဲ့သို႔ေသာႀကိဳးပမ္းခ်က္မ်ိဳးမေတြ႕ရေပ။ ေျမာက္ကိုရီးယားအေရးကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ဂ်ပန္ႏွင့္ေတာင္ကိုရီးယားတို႔အၾကား ကြဲျပားမႈမ်ားမွာလည္း ပိုမိုနက္႐ႈိင္းလာသည္။ ကိုရီးယား ကၽြန္းဆြယ္ႏ်ဴကလီးယားကင္းမဲ့ေရးေဆြးေႏြးပြဲႏွင့္ ပတ္သက္လာပါက ဂ်ပန္ႏွင့္ေတာင္ကိုရီးယားတို႔၏ အက်ိဳး စီးပြားမွာ တစ္ထပ္တည္းမက်သည္မ်ားရွိသည္။ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ကာလမ်ားက အေမရိကန္ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ဝီလီယံပယ္ရီဦးေဆာင္၍ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ေဆြးေႏြးရာတြင္ မဟာမိတ္ႏိုင္ငံမ်ားကို ဦးစားေပးသည္ ခ်ဥ္းကပ္မႈျဖင့္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရာ ဂ်ပန္ႏွင့္ေတာင္ကိုရီးယားတို႔အၾကား ဘုံအက်ိဳးစီးပြားရွိခဲ့ဖြယ္ရွိသည္။ ေနာက္ ဆယ္စုႏွစ္တစ္စုခန္႔အၾကာ က်င္းပျပဳလုပ္သည့္ ေျခာက္ပါတီေဆြးေႏြးပြဲ၌ ကိုရီးယားကၽြန္းဆြယ္ေဒသတြင္း အေျဖရွာမႈတြင္ ဂ်ပန္အေနႏွင့္ ၎၏အက်ိဳးစီးပြားအေပၚစိုးရိမ္မႈမ်ားရွိေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ ဂ်ပန္-ေတာင္ကိုရီးယားတို႔အၾကား ဆက္ဆံေရးဆိုးဝါးလာမႈမွာ သမိုင္းေၾကာင္းအေပၚတြင္သာ အေျခခံ သည္ဟု႐ႈျမင္၍မရေပ။ ဂ်ပန္ႏွင့္ ေတာင္ကိုရီးယားတို႔အႀကီးအက်ယ္ သေဘာထားကြဲသည့္ေနရာမွာ တ႐ုတ္ႏွင့္ လည္းပတ္သက္ေနသည္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလုံး၏စီးပြားေရးေအာင္ျမင္မႈရရွိရန္ တ႐ုတ္ေဈးကြက္ကိုမွီခိုေနရသည္။ သို႔ျဖင့္ အေမရိက၏အေရွ႕အာရွေဒသတြင္း အေရးပါေသာမဟာမိတ္ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရးတင္းမာမႈႏွင့္ ပတ္သက္သည့္အနာဂါတ္မွာ စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းလွသည့္ ကမၻာ့ဒရာမာဇာတ္ကြက္တစ္ခု ျဖစ္လာႏိုင္ေတာ့သည္။

စာၫႊန္း။         ။ Seoul and Tokyo: No Longer  on the  Same Side